«پلَخمُونِ نگات»؛ عاشقانه ای به گویش نیشابوری

▪️ «پلَخمُونِ نگات»

▫️ عاشقانه ای به گویش نیشابوری

▫️ سروده عباسعلی حشمتی

دیـــلِ مُو، عُـــمریَه کــی سَـــر بـِ گریبُون تُویَه

عاشقت هـــر کـــی بَشَه، مُـورغ غَزلخُون تُویَه

تُو با اُ چَشمِ سیات، بُوردی دیلِ مُور بـِ کوجی

کی گروفتارَه ای جُور، چَن شَوی مِیمُونِ تُویَه

بیــا بِیــشی یَــرِه-جـان تُو یَک درینگی، دِ بَرُم

کَسـخَنَـــه-یِ دیـــل مُــو، دِ چُــختِ اَیوُنِ تُویَه

مشــنُووُم زَخــمِ زبُو از حَســودا، تُو چیمـدَنی

مَعـــــرکَــه ور سَـــــرِ اُ زولـــفِ پرِیـشُونِ تُویَه

«با پلَخمـــُونِ نگاهـــت، چُغُوکِ دیلمَــــه زَییی

بِـزو بِـزو! ای چغــُـوک، وَقـــفِ پلَخمُونِ تُویَه» 

عِشقِ تُو کوشتَه مُو رَ وَرگُو چُو جُوری وَرتَوُم

رَدِ گــَودُول-گُـدوُلا، جـــایِ کلـُــوخ-پُرّونِ تُویَه

مَتِمی چیشـم-اَلگــی، وَخِـــــز بِــرِم تـا سَـرِ آو

کـی دیلُــم توشنَـــه-یِ عَنجو لَـوِ خَندونِ تُویَه

---

▪️ فلاخن نگاه تو

▫️ برداشتی از قطعه نشابوری "پلخمون نگات"

▫️ نوشته یِ "نیشابور فردا"

▫️ دل من، عمری است که سر به گریبان توست (شیفته و گرفتار توست)

▫️ زیرا هر کسی که عاشق تو باشد مرغ غزلخوان تو می شود (مهر و عشق تو آدمی را گرفتار و ستایش گوی تو می کند)

▫️ تو با آن چشمان سیاهت، دل مرا به کجا بردی؟!

▫️ این گونه که گرفتار توست، چند شبی بیش، میهمان تو نخواهد بود! تاب نخواهد آورد و جان به جان آفرین تسلیم خواهد کرد.

▫️ ای یار جانم! بیا و لحظه ای در کنارم بنشین (با من مهربان باش و مدارا کن)

▫️ که آشیانه یِ (پرنده یِ) دل من، بر سقف ایوان توست (دل من به جز در حضور و درگاه تو، آسایش و امن و امانی نمی شناسد) 

▫️ تو چه میدانی که از رقیبان ناجوانمرد (حسودان)، زخم زبان های بسیاری شنیده ام؛

▫️ این کشمکش ها (معرکه)، همه بر سر آن زلف پریشان توست!

▫️ با پلخمونِ (فلاخن: ابزار قدیمی تیراندازی) نگاهت، گنجشک دل من را شکار کردی (گرفتار کردی)

▫️ گنجشک دلم را تا می توانی گرفتار کن؛ که این گنجشک، وقف مهر و عشق توست.

▫️ عشق تو مرا کشته است (از خود بی خود شده ام و خود نمی شناسم)؛ تو بگو که چگونه تاب و طاقت پیشه کنم؟!

▫️ این گودال (چاله)هایی که می بینی آثاری است که از کلوخ اندازی تو بر جای مانده است. (آثار بی تابی و بی قراری و عاشقی برای تو در وجودم، نمود پیدا کرده است!)

▫️ چرا چشم غرّه میکنی برای من؟! بیا برویم به سر جوی آب. (این حالت و این وضعیت را کنار بگذاریم)

▫️ دل من، تشنه ذره ای لب خندان توست. (نیکی و خوشرویی تو را آرزو دارم)

▪️ گویش نیشابوری،

▫️ گنجینه فرهنگ شفاهی مردم خراسان

نمایی از روستای. چاه نسر

این روستا در فاصله 45 کیلومتری جنوب شهر نیشابور و در بخش میان جلگه قرار دارد.

نیشابور

نیشابور یا نیشاپور( نیو شَهپُهْر، به معنی‌: ساختهٔ نیک شاهپور) آرام گرفته در دامان بینالود که جایگاه ویژه‌اش در بحث فرهنگی‌، گردشگری و تاریخی بر کسی پوشیده نیست‌، شهری که زمانی آبستن وقایع بزرگ تاریخی و فرهنگی بوده و البته هست‌، این شهر کهن که در دوره ساسانیان به دستور شاپور اول تأسیس شد و برای بار نخست در دوره طاهریان به عنوان پایتخت ایران بوده است‌.