در باب کلانشهری نیشابور...

نیشابور فردا

(کانال مستقل خبری، تحلیلی، اجتماعی و توسعه‌محور نیشابور)

https://t.me/neyshaburfarda

http://neyshaburfarda.blogsky.com

در اواخر ماه گذشته، ایرنا گزارشی از بازدید مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان را در مجتمع فولاد نیشابور منتشر کرد که ایشان در آن برنامه، این شهر را از نظر صنعتی و جمعیتی: یک کلان‌شهر و دارای جایگاه ویژه در استان دانسته بود.

ظاهرا این موضوع، توجه یک کانال تلگرامی منتسب به شهر سبزوار (با رویکرد و حساسیتی عجیب به رویدادهای و مسائل نیشابور- توضیح بیشتر در پانویس) را به خود جلب کرده، و بر آن حاشیه‌ زده که بنا بر فلان تعریف؛ نیشابور و سبزوار، کلانشهر نیستند. به هر حال؛ یکی از مخاطبان ارجمند، خواستار بررسی و تشریح موضوع شده اند. با سپاس از توجه این مخاطب گرامی، توجه شما فرهیختگان را به مطلب زیر جلب می‌نماییم:

-- کلانشهر بین‌المللی و ملی:

از دیدگاه جمعیتی؛ تعاریف مختلفی درباره اصطلاح کلانشهر مطرح شده است؛ براساس تعریف بین‎المللی کلان‎شهر که توسط سازمان ملل متحد ارائه شده، شهری که بیشتر از چهار میلیون نفر جمعیت داشته باشد کلانشهر است و در ایران، به شهری اطلاق می­گردد که یک میلیون نفر و یا بالاتر جمعیت داشته باشد. امّا باید توجه داشت که از سال ۱۳۸۸ و با تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری طی مصوبه ۰۲/۱۰۰/۴۲۱۹ کلیه شهرهای با جمعیت بالای پانصدهزار نفر هم کلانشهر محسوب شده‌اند. از مزایای کلانشهری، اختصاص بودجه‌های عمرانی ویژه کلان‌شهرها، امکان ایجاد مترو و ایجاد امکانات و تسهیلات رفاهی برای شهروندان است ضمن اینکه کلان‌شهرها از اهمیت سیاسی، اقتصادی، بازرگانی و فرهنگی بسیار برخوردارند و از مراکز مهم اقتصادی و تجاری هر کشور به‌حساب می‌آیند.

-- نیشابور، کلانشهر استانی:

نیشابور سومین جمعیت شرق کشور را پس از مشهد (مرکز استان خراسان رضوی) و زاهدان (مرکز استان سیستان و بلوچستان) دارد و همچنین دومین حوزه جمعیتی شمال شرق کشور (استان‌های خراسان رضوی، خراسان شمالی و خراسان جنوبی) است. با نگاه به حوزه مسولیتی مدیر کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان؛ که قاعدتا به حوزه جغرافیای سیاسی خراسان رضوی اشاره دارد و نه حوزه بزرگ‌تر ایران و یا جهان؛ باید نیشابور را دومین شهر پرجمعیت و کلانشهر استان خراسان رضوی دانست. بنابراین؛ نگاه خاص گرداننده کانال به گفته خودشان: «بزرگترین و پرمخاطب‌ترین مجموعه خبری غرب خراسان رضوی» به سخنان مدیر کل محترم تعاون استان چندان تعاونانه و نیکخواهانه به نظر نمی‌رسد. (و این دفعه اول نیست!- توضیح بیشتر در پانویس) جالب توجه است که اگر به تاریخ فرهنگ و تمدن ایران مراجعه کنیم؛ بنا به گزارشات مستند تاریخی، در پیشینه تمدنی همین خراسان، کلانشهری جهانی را بازیابی می‌کنیم که در دوران اوج تمدن اسلامی، در شمار شهرهای پرجمعیت جهان و رقیب ایرانی جهانشهرهای بغداد و دمشق و قاهره بوده است و آن شهر، همین نیشابور است.

-- بسوی کلانشهر ملی...

حتی اگر از پشتوانه تاریخی و فرهنگی گرانسنگ بگذریم و فقط به دوران معاصر، متمرکز شویم می‌بینیم که نیشابور با کمترین میزان بهرمندی از اعتبارات ملی در مجهز شدن به زیرساخت‌های اساسی، نسبت به شهرهای همسایه و فقط با اتکا به استعدادها و توانمندی‌های محلی خود توانسته است به عنوان سکونتگاهی درخور و آینده‌دار؛ میزبان دومین جمعیت استان و منطقه شمال شرق کشور باشد و قطعا اگر همانند شهر محل سکونت گرداننده محترم کانال یادشده، از زیرساخت‌های مهم ملی مانند: «شبکه بهداشت و درمان در سطح دانشگاه علوم پزشکی»، « ارتقای ۴ بخش پیرامونی به شهرستان‌های مستقل»، «جاده‌های مواصلاتی اصلی و ارتقایافته»، « فرودگاه تجاری»، «دانشگاه ملی با اعتبارات قابل توجه» و ... به صورت ویژه، بهرمند می‌بود؛ شاید سال‌ها پیش باید رسیدن به جمعیت یک‌میلیونی و کلانشهری نیشابور -گرانیگاه تاریخ و فرهنگ خراسان- را جشن می‌گرفتیم.

کاش ایشان قبل از هر گونه اظهار نظر مقایسه‌ای؛ به عمق محرومیت‌های وارده بر نیشابور می‌اندیشیدند و درک می‌کردند و آنگاه سخنان یک مسول استانی را دستاویز حاشیه‌زدن‌هایشان می‌کردند. هیچ تردیدی نیست که اگر توزیع زیرساخت‌های اساسی استان، با روندی منصفانه انجام می‌شد این روزها این وضعیت محروم و تبعیض‌آمیز را در حوزه نیشابور نسبت به حوزه‌های همتراز، شاهد نبودیم.

به آینده بسیار امیدواریم و صلابتمندانه بر این باوریم که اگر اقدامات اساسی برای رفع محرومیت‌ها و تبعیض‌های یادشده انجام شود؛ دیری نخواهد پایید که باید به صورت رسمی؛ تولد دومین کلانشهر ملی شمال شرق کشور را به خراسان فرهنگی و خراسانیان سرافراز تبریک گفت. و نام باستانی نیشابور، ابرشهر است.../ نیشابور فردا

پانویس:

کانال تلگرامی یادشده، رویکرد قابل تاملی به مسائل نیشابور دارد که پیش از این، نمونه‌ دیگری از این نگرش خاص را به بحث گذاشته‌ایم. گفتنی است این کانال، خود را «بزرگترین و پرمخاطب ترین مجموعه خبری غرب خراسان رضوی» معرفی می‎کند؛ علی‌رغم اینکه در همین منطقه؛ کانال‌های متعدد خبری با چند برابر مخاطب، اما بدون این حواشی فعالیت می‌کنند و تنها کانال خبری که با این شعار فعالیت می‌نماید کانال یادشده است. به هر روی، از آنجا که این بحث مطرح شد بد نیست به این عزیز که ظاهرا کار کانال‌دارای را به عنوان ممر معاش و زندگی خود گزیده‌اند پیشنهاد نماییم: اخلاق کار رسانه‌ای حکم می‌کند که نگاه دوستانه‌تر و بی‌شیله‌پیله‌تری نسب به مسائلی که احیاناً خوشایندشان نیست، داشته باشند.

به یاد شهر زیبای جغتای؛ همراه با یادآوری یک زیرساخت مهم و راهبردی

نیشابور فردا

(کانال مستقل خبری، تحلیلی، اجتماعی و توسعه‌محور نیشابور)

https://t.me/neyshaburfarda

http://neyshaburfarda.blogsky.com

تصویر بالا، المان فاخر و چشم‌نواز میدان امام رضا (ع) در ورودی شمال شرقی شهر جغتای (مرکز شهرستان جغتای و مرکز سیاسی-اداری بخش غربی دشت جوین) است. این بنای یادمانی؛ با طرحواره‌ای زیبا و پایدار که با نگاهی مدرن به معماری اصیل ایرانی طراحی شده؛ یکی از المان‌های شاخص و از شناسه‌های نمادین این شهر تاریخی به شمار می‌آید. دوازده پایه‌ی استوار در بالاترین نقطه، گنبدی سبزرنگ را همچون نگینی در حلقه‌ی حمایت خود می‌گیرند و این همه، کره زمین را در آغوش گرفته‌اند. آری؛ شهر جغتای با این نگاه نیک و مهربان، در ورودی اصلی خود، به استقبال گردشگران و میهمانانش آمده است.

اینجا جایی است که سه راه به شهر جغتای می‌رسد و جالب است که هر این سه راه، به جاده سرتاسری جغتای – جوین – خوشاب – فیروزه می‌پیوندد؛ همان جاده شریانی که در این سال‌ها، مسولان و فعالان رسانه و توسعه شهرستان‌های مستقر در مسیر، از اهمیت آن در پیشرفت و اشتغالزایی منطقه بسیار گفته‌اند، نامه و طومار و مطلب و مقاله نوشته‌اند. اما گویی برای ارتقای این جاده استراتژیک شمال غربی خراسان رضوی و استفاده از ظرفیت بالای آن برای توسعه شهرستان‌های جغتای، جوین، خوشاب و فیروزه به چیزی بیش از این‌ها نیاز داریم. آن دُرّ گرانبها و آن یاریگر نایاب چیست؟

آیا وقت آن نرسیده است این جاده که شاهرگ حیاتی اقتصاد و زیربنای توسعه آینده شهرستان‌های منطقه است؛ به صورتی بسیار جدی و موثر و بدون دخالت کوچکترین ملاحظات و مصلحت‌اندیشی‌های غیر مرتبط با نیازمندی‌های زندگی واقعی مردم بردبار و بزرگوار منطقه، در دستور کار مدیران دولتی و نمایندگان دو حوزه انتخابیه مرتبط با این چهار شهرستان قرار گیرد؟

شهر جغتای، شهرستان جغتای و دشت سرسبز جوین، بسیار زیبا و دیدنی است. پیشنهاد می‌کنیم حتما به این سرزمین سرسبز که پیوندهای تاریخی و فرهنگی عمیقی با نیشابور دارد، سفر کنید. تصویر بالا مرتبط با سفر تابستان ۱٣٩٨ به این شهر زیبا، تمیز و دیدنی ست؛ شهری با مردمانی فرهیخته، مهربان و میهمان نواز.

جوین و جغتای دیدنی است. جغتای زیبا و تاریخی، در ۱٨۰ کیلومتری شمال غربی شهر نیشابور قرار دارد./ نیشابور فردا