جوین بزرگ (جغتای و جوین)؛ پیشینه غنی تاریخی و فرهنگی، و مساله توسعه جاده‌ای در امروز

جوین، سرزمینی است با تاریخی کهن؛ گسترده در شمال غربی خراسان رضوی امروز که شهرستان های جغتای و جوین امروز را در بر می‌گیرد. نام دیگر این سرزمین تاریخی، کویان است؛ یکی از کهن‌ترین و غنی‌ترین نواحی خراسان که شخصیت‌های فرهنگی بزرگی مانند امام الحرمین جوینی، عطاملک جوینی، حمویه جوینی و ... از آن برخاسته‌اند. یکی از حوزه‎های اصلی مشترکات خطه بزرگ، سرسبز و تاریخی جوین با نیشابور؛ پیشینه عمیق تاریخی و شمار فراوان شخصیت‎های مشترک فرهنگی است؛ که می‎تواند زمینه‎ساز همکاری‎های مشترک در حوزه گردشگری تاریخی، فرهنگی و طبیعت باشد.

خطوط ریلی (راه آهن) یکی از مهم‌ترین زیرساخت‌های توسعه همکاری شهرستان‌های نیشابور، جوین و جغتای به شمار می‌آید و البته ارتقای جاده کنونی این شهرستان‌ها و ارتقای آن به بزرگراه نیشابور - فیروزه - خوشاب - جوین - جغتای - میامی، یکی از مهم‌ترین عرصه‌های همکاری این شهرستان‌ها در امروز و آینده است که تاثیرات عمیقی در تحول وضعیت حمل و نقل، گردشگری، تجارت، صنعت، کشاورزی و از همه مهم‌تر: گسترش تعاملات فرهنگی و اجتماعی منطقه شمال غرب خراسان رضوی خواهد داشت. خلاصه اینکه این کانال مواصلاتی؛ دروازه‌ای تازه‌ای را به روی توسعه شهرستان‌های نیشابور، فیروزه، خوشاب، جوین و جغتای خواهد گشود. پتانسیلی که به هر دلیل؛ بلااستفاده مانده است.

سرانجام اشاره به این نکته خالی از لطف نخواهد بود در مطالعات علمی که پروفسور ایوانف در زمینه گویش‌های مردم خراسان انجام داده؛ در بین همه گویش‌های خراسان؛ گویش مردم نیشابور و جوین را به خاطر همسانی و نزدیکی بسیار به هم، در یک گروه گویشی طبقه‌بندی نموده است.

 میدواریم سیاستگزارن توسعه استان، مخصوصا مسولان شهرستان‌های یادشده؛ این پیشینه‌های عمیق و کهن را بیش از پیش ارج نهاده و فراتر از خط‌کشی‌ها و مرزها و مصلحت‌های صوری و ظاهری سیاسی این روزها؛ مسائل مشترک توسعه این منطقه را که محرومیت‌زدایی زیرساختی منطقه شمال غرب خراسان رضوی را به ارمغان می‌آورد؛ با جدیت و اهتمام و همگرایی بیشتری پیگیری نمایند. مردم این منطقه؛ بسیار فراتر از زمان ما؛ قرن‌ها و هزاره‌هاست که با یکدیگر، خویشی و تعامل دارند؛ مرزها و خط‌کشی‌ها بسیار جابجا شده است اما این مردم و نیاکان پرافتخارشان؛ وارسته و رها از خط‌کشی‌های سیاسی و مطامع دیگران؛ همواره، برای دمیدن شور زندگی و آبادانی این سرزمین کهن، بسیار کوشیده‌اند.

و مخلص کلام اینکه: بزرگراه نیشابور – فیروزه – خوشاب - جوین – جغتای – میامی؛ از اولویت‌های توسعه منطقه شمال غرب استان خراسان رضوی است.  و از توانمندی‌های مواصلاتی این محور مواصلاتی، عبارتند از:

- زیرساختی استراتژیک برای ارتباط پایدار جاده‌ای میان چهار استان: خراسان رضوی، خراسان شمالی، سمنان و گلستان در شمال شرق کشور

- دارای پیشینه‌ای کهن؛ و شاخه اصلی جاده ابریشم (جاده خراسان بزرگ: نیشابور به جوین و ری)

- ارتقای این جاده، نقش موثری در دسترسی بهتر و سریعتر جمعیت نزدیک به دویست‌هزار نفری شهرستان‌های جغتای، جوین، خوشاب و فیروزه به مرکز استان (مشهد) و پایتخت کشور (تهران) خواهد داشت.

- این جاده، زیرساخت توسعه گردشگری در شش شهرستان یادشده است.

- این جاده، دستیاری برای جاده امروزی مشهد به تهران است و حتی از نظر اقلیمی و جاذبه‌های طبیعی، نسبت به جاده یادشده که از مسیر کویری و بیابانی عبور می‌نماید؛ بسیار غنی‌تر بوده و با از میان رفتن خستگی‌های ناشی از اقلیم بیابانی، همراه با ایجاد تنوع در مناظر طبیعی، باعث کاهش خستگی مفرط رانندگان و پیشگیری از حوادث جاده‌ای ناشی از یکنواختی مسیر بیابانی می‌شود.